Door de Adviescommissie Metamorfoze ABC is in februari 2013 een eerste cluster van archieven en collecties rondom het thema slavernij/slavenhandel goedgekeurd. Het betrof vier archieven en collecties met elk een eigen projectvoorstel:
- Nationaal Archief: Archief Nederlandse bezittingen op de kust van Guinea
- Zeeuws Archief: Archief Middelburgse Commercie Compagnie deel 2 (het eerste deel was al in een eerder Metamorfoze projectvoorstel meegenomen)
- Zeeuwse Bibliotheek: Collectie Nagtglas
- Legermuseum: Collectie Nagtglas
In maart 2014 is een tweede cluster goedgekeurd, bestaande uit vier archieven en collecties die, hoewel onderling ook weer nauw samenhangend (ook met het eerste cluster), elk een eigen projectvoorstel kennen. Het omvat twee projecten in het Nederlandse Nationaal Archief en twee projecten in The National Archives in Kew nabij Londen. Beschikbaarstelling van alle scans gebeurt door het Nationaal Archief via APEx, de archievenportal voor Europeana.
Het Nationaal Archief: West-Indische archivalia
Collectie Verspreide West-Indische Stukken (6,2 m.). Dit is een al in het begin twintigste eeuw ontstane collectie van bijzondere en historisch zeer waardevolle stukken betreffende West-Afrika en West-Indië uit de periode 1614-1875. Deze heeft vooral betrekking op slavenhandel, het beheer van plantages en het koloniaal bestuur. Ze zijn om uiteenlopende redenen gelicht uit verschillende archieven en collecties en zijn of konden daarnaar niet meer worden teruggebracht. Ze vormen daarmee de completering van die archieven.
Archief Sociëteit van Berbice (32 m.). Dit is de voornaamste bron voor de geschiedenis van de Nederlandse aanwezigheid in dit gedeelte van de zogenoemde Wilde Kust. Het archief omvat de periode 1720-1795 en is het enige archief dat zoveel informatie bevat over de voormalige Nederlandse planterskolonie. Het geeft een zeer gedetailleerd beeld van de wijze waarop deze functioneerde, inclusief de rol die de slaven hierin speelden. Ook behandeling van slaven, opstand en vervolging komen in de stukken voor.
The National Archives UK: gekaapt en overgedragen
Fortenadministratie Kust van Guinea, in archief High Court of Admiralty (ca. 1,5 m.). Het betreft de administratie van de Nederlandse slavenforten op de Kust van Guinea uit de periode 1793-1803, die onderweg van West-Afrika naar Nederland is gekaapt door de Engelsen en vervolgens is beland in het archief van het High Court of Admirality in Londen. Het in de zogeheten Prize Papers aanwezige archief bevat zowel dat van het hoofdkantoor St. George d’Elmina als dat van de buitenkantoren en geeft de details weer van het dagelijkse reilen en zeilen op de forten in de nadagen van de Nederlandse slavenhandel. Het is een mooie aanvulling op het in het eerste cluster opgenomen archief van de Nederlandse bezittingen op de kust van Guinea.
Archieven Essequebo, Demerary en Berbice, in archief Colonial Office (ca. 12 m.). Dit omvat de in 1818 op verzoek van de Britse regering overgedragen bij de kamer Zeeland van de West-Indische Compagnie ingekomen stukken uit Essequebo en Demerary (1686-1792), alsmede de in 1819 overgedragen onderdelen betreffende Berbice (1681-1795). Evenals de fortenadministratie behoren deze archivalia naar hun aard te berusten in het Nationaal Archief. Ze vullen de lacunes in de in Nederland achtergebleven archieven van de West-Indische Compagnie en de Sociëteit van Berbice op, waarin toch al weinig materiaal van voor 1750 over deze relatief onbekende Nederlandse koloniën (het huidige Guyana) is te vinden.
