Nationaal programma voor het behoud van het papieren erfgoed

Is deze krant te digitaliseren?

Land en volk, zijaanzicht

De krantenlegger Land en Volk van de Koninklijke Bibliotheek (KB) met jaargang 1905 was er niet goed aan toe. Het zware, dikke boekblok was flink uitgezakt. De titel was geselecteerd voor digitalisering in het BKT-traject, maar door de grote golven en knikken in het papier was de band niet te hanteren. Het verzuurde papier was bros en scheurde spontaan bij het omslaan van de pagina’s. Bij de knikken was het papier alleen al door het gewicht gaan scheuren.

Deze krant is uniek; nergens is een ander exemplaar bewaard gebleven. Daarom is het zeker de moeite waard om de legger goed te conserveren en digitaliseren. De kwaliteit van het papier gaat met de tijd alleen nog verder achteruit. Het wordt brosser en de kans op scheuren neemt toe. De legger is bovendien door de kwetsbaarheid niet meer geschikt om in de leeszaal door te bladeren. Het is echter wel mogelijk om  de krant geschikt te maken voor digitalisering. Om dat voor elkaar te krijgen maakt de KB een uitzondering voor het BKT-traject en investeert in een uitgebreidere conservering dan gebruikelijk.

De aanpak

Nicole van der Sterren, conserveringsadviseur bij de KB, is met de krantenlegger aan de slag gegaan. Ze heeft de legger uit elkaar gehaald, de band verwijderd en het boekblok in een aantal handzame katernen gesneden zodat deze in de pers konden om de golving er enigszins uit te vlakken.

De scheuren zijn gerepareerd met Filmoplast R, een thermoplastische tape geschikt voor het repareren van met name bros en zuurhoudend papier. Bij het doorbladeren bleek dat zeker bij de helft van de pagina’s het repareren van de scheuren noodzakelijk was om het hanteren bij het scannen mogelijk te maken. Het blijft echter een kwetsbare krant die heel voorzichtig gehanteerd moet worden. 

Het resultaat

Er zijn vijf zuurvrije mappen gemaakt waar de katernen van de krant apart in liggen, deze mappen zijn opgeborgen in een zuurvrije doos, waardoor het hele jaar bij elkaar blijft. Na het digitaliseren bewaart de KB het origineel in het magazijn. In digitale vorm zal de krant in de toekomst op Delpher beschikbaar komen.