
Welke bronnen over het Nederlandse slavernijverleden zijn beschikbaar voor digitalisering? In opdracht van Metamorfoze hebben dr. Margo Groenewoud, dr. Coen van Galen en dr. Thunnis van Oort hier onderzoek naar gedaan. Hun verkenning en adviezen zijn nu te lezen in de rapportage ‘Inventarisatie van bronnen met betrekking tot het slavernijverleden op de Nederlands-Caribische eilanden’.
Aanpak in het kort
Aanleiding voor het onderzoek was de eenmalige financieringsregeling Slavernijverleden Digitaal. Het Ministerie van OCW heeft voor die regeling extra financiële middelen beschikbaar gesteld aan Metamorfoze. Het doel van de regeling is het digitaliseren van bronnen rond het Nederlandse slavernijverleden, met name die betrekking hebben op Bonaire, Saba, St. Eustatius, Aruba, Curaçao en St. Maarten. Om deze bronnen in kaart te brengen is de hulp ingeschakeld van Margo Groenewoud, Coen van Galen en Thunnis van Oort. Zij zijn verbonden aan de Radboud Universiteit en onder andere werkzaam voor het project Historische Database van Suriname en de Cariben.
Margo Groenewoud en Coen van Galen hebben samen met archief- en erfgoedinstellingen archieven en collecties op de Bovenwindse en Benedenwindse eilanden geïnventariseerd. Thunnis van Oort heeft nog te digitaliseren relevante collecties in Europees-Nederland in kaart gebracht.
Belangrijkste observaties en aanbevelingen
Op de eilanden hebben vrijwel alle archieven en collecties te maken met het slavernijverleden en de doorwerking ervan. Het materiaal is heel bewust bewaard, zij het niet altijd in ideale omstandigheden. In Nederland bevindt het relevante materiaal zich vaak in grotere collecties met een andere historische context waardoor het selecteren lastig is.
De (archief)situatie op de Nederlands-Caribische eilanden is wezenlijk anders dan die in Europees-Nederland, door onder andere schaalgrootte en een andere politiek-bestuurlijke realiteit. De wens om te digitaliseren is er, maar de (technische) stappen die gezet moeten worden vragen om een capaciteit en deskundigheid die niet overal aanwezig of snel beschikbaar is. Margo Groenewoud en Coen van Galen bevelen Metamorfoze dan ook een flexibele aanpak aan bij de inrichting van projecten. Daarnaast zijn er meer structurele aanbevelingen, die buiten de scope van Metamorfoze vallen, zoals het ondersteunen van duurzame archiefvoorzieningen in de bijzondere gemeenten en op St. Maarten.