In 2025 viert de Universiteit Leiden haar 450ste verjaardag. De geschiedenis van deze oudste universiteit van Nederland ligt bewaard in het universiteitsarchief. Het biedt een schat aan informatie over de oprichting door Willem van Oranje, studenten als Hugo de Groot en Rembrandt van Rijn en veranderingen op onderwijskundig gebied, maar ook over onderwerpen als vrijheid van religie en de rol van vrouwen in de wetenschap.
Dankzij Metamorfoze was het mogelijk om de oudste delen van het archief te conserveren en te digitaliseren, met als belangrijk onderdeel de resoluties van de Curatoren en van de Senaat, de twee oudste en belangrijkste bestuursorganen uit de geschiedenis van de Universiteit Leiden. De Curatoren waren verantwoordelijk voor het dagelijks reilen en zeilen van de universiteit, zoals het aanstellen van hoogleraren, terwijl de Senaat, dat volledig uit hoogleraren bestond, verantwoordelijk was voor het onderwijs.
Door de digitalisering is het archief nu voor iedereen online toegankelijk. Zo worden veel van de inschrijvingsregisters in het archief in binnen- en buitenland geraadpleegd voor genealogische doeleinden, maar ook door onderzoekers die werken aan biografieën van Leidse alumni. Tevens is het mogelijk om de scans te doorzoeken met behulp van software voor Handwritten Text Recognition (HTR), om zo bijvoorbeeld na te gaan over welke onderwerpen de Curatoren vergaderden. Dit geeft inzicht in de vroegste besluitvorming aan de Universiteit. Ook is het mogelijk om de gedrukte werken uit de grote hoeveelheid documenten te halen – iets dat anders heel veel tijd zou kosten. Hierdoor kan de rol van de drukpers in het vroegste functioneren van de Universiteit onderzocht worden.
Het archief van Nederlands oudste universiteit gaat dankzij de digitalisering een nieuw tijdperk in.
Je vindt de gedigitaliseerde archieven hier:
- het archief van de Curatoren van de Universiteit Leiden
- het archief van de Senaat van de Universiteit Leiden
