Nationaal programma voor het behoud van het papieren erfgoed

KB onderzoekt nieuw magazijn

[ 23 08 2021 ]
Het huidige magazijn van de KB (detail)

De KB onderzoekt de mogelijkheden voor het veilig en duurzaam opslaan van haar groeiende fysieke collectie in een nieuw extern boekenmagazijn. Uitgangspunt is een passief magazijngebouw zonder klimaatinstallaties. Maar hoe krijg je de collectie veilig naar zo’n nieuwe omgeving? De KB voert hiervoor een klimaatonderzoek uit in het kader van Metamorfoze.

Vochtgehalte en temperatuur

In de huidige magazijnen zorgen klimaatinstallaties voor een stabiele temperatuur en luchtvochtigheid. In het nieuwe magazijn zal de binnentemperatuur meebewegen met de buitentemperatuur, afgevlakt en vertraagd door de massa van het gebouw en de collectie. Als de collectie verhuist naar het nieuwe, niet geklimatiseerde en daarmee koelere magazijn, hebben de condities van de collectie invloed op het binnenklimaat. Denk aan het vochtgehalte en de temperatuur. We onderzoeken dit proces zodat we weten waar we rekening mee moeten houden. Moet de collectie van tevoren worden geacclimatiseerd? En welke klimaatcondities moet het nieuwe pand hebben bij oplevering?

Simulatiemodel nieuw magazijn

Om meer te weten te komen over de invloeden op de collectie maken we een thermisch-hygrisch-simulatiemodel van het nieuwe magazijn. Daarmee kunnen we verschillende scenario’s nabootsen. Het model verifiëren we met data uit een vergelijkbaar magazijn van de Zwitserse Speicherbibliothek in Büron. De uitkomst maakt inzichtelijk wat de impact is van bepaalde bouwtechnische specificaties. Met het simulatiemodel gaan we ook de impact van de collectie op het binnenklimaat onderzoeken. 

Samenwerken met RCE en Helicon

Voor het onderzoek werkt de KB samen met de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE) en Helicon conservation support. Met de Speicherbibliothek hebben we nauw contact. En we delen kennis met het team van de Technische Universiteit Eindhoven. Zij voeren een Metamorfoze onderzoeksproject uit samen met het Nationaal Archief. Ze onderzoeken het binnenklimaat voor archiefcollecties. We wisselen kennis en data uit, en verifiëren waar mogelijk elkaars simulaties. 

Duurzamer magazijn

De KB wil met dit onderzoek een voorbeeldfunctie vervullen voor andere erfgoedinstellingen. Hoe kun je veilig en zorgvuldig overstappen naar een duurzamer magazijn? Het simulatiemodel is open source en komt voor iedereen beschikbaar.

Het onderzoek is in begin 2021 gestart en heeft een doorlooptijd van 2 tot 3 jaar. Tussentijdse resultaten presenteren we tijdens vakinhoudelijke symposia en via publicaties.

Foekje Boersma (Hoofd Collectiebehoud KB)

Publicaties