Van lijm tot magazijn

12.00 uur inloop met lunch

13.00 uur aanvang programma

13.00 uur Welkom Marg van der Burgh, programmamanager Metamorfoze

13.05 uur Cristina Duran Casablancas, restaurator, Stadsarchief Amsterdam 

Behoud van papieren collecties: Modellen, data analyse of gezond verstand?
Van digitalisering tot de selectie van bewaaromstandigheden, we weten dat deze maatregelen een positief effect hebben op het behoud van papieren collecties. Maar hoe bepalen we aan welke conserveringsmaatregelen we prioriteit zouden moeten geven? En welk onderdeel van de collecties prioriteit zou moeten krijgen, gegeven de beperkingen van de beschikbare budgetten? In deze presentatie zullen zowel bestaande methodes als tools die nog in ontwikkeling zijn besproken worden die nuttig kunnen zijn bij het maken van weloverwogen keuzes.

13.25 uur Amelie Couvrat Desvergnes, freelance papier- en boekrestaurator

Drawings and paintings from North-West India from the Museum Volkenkunde: research and conservation
A research and conservation project carried out on the collection of Northwest Indian drawings and paintings now housed in the Museum Volkenkunde in Leiden. The collection consists of 134 pieces on paper that were collected by Jean-Philippe Vogel, a Dutch Sankritist, while working for the Acheological Survey of India between 1900 and 1913. The research project focuses on two aspects (with related sub-aspects) that interact with each other. The main aspect is the study of the paper used by the painters of this region in order to develop a "custom-made" methodology for examining South Asian papers. The aim is to develop a research and examination tool that can help other professionals working in the field, especially those working with ‘non-watermarked’ papers. The second aspect is the establishment of conservation guidelines and protocols for these specific types of objects (working documents, preparatory sketches and drawings, finished paintings and devotional images). Guidelines will therefore be developed to better address and consider these objects whose primary intention was not necessarily their long-term conservation in a museum context.

13.55 uur Ft Innovations met SCrIPT

Voor het project SCrIPT wordt de ontwikkeling onderzocht van een niet-waterige inktvraatbehandeling. De presentatie gaat in op het onderzoek, de aanpak en de voorlopige resultaten. Het onderzoek is nog niet afgerond.

14.10 uur Roos Kliphuis, depotbeheerder Museum De Lakenhal

De vervormde staalmeestersboeken van Museum De Lakenhal. Een voorstudie op digitalisering
Museum De Lakenhal bewaart sinds 1893 een waardevolle maar slecht toegankelijke bron over het 17de en 18de -eeuwse verfproces in de lakenindustrie: een serie van 33 stalenboeken uit 1690 – 1791. We willen de inhoud van deze collectie digitaal toegankelijk maken, maar voorbereidend onderzoek toont aan dat digitalisering complex is. De staalmeestersboeken zijn zwaar vervormd, conventionele behandelingen ter voorbereiding op digitalisering zijn risicovol en ingrijpen in de huidige verschijningsvorm kunnen we ethisch niet zomaar doen. Als voorbereiding op het digitaliseren willen we daarom onderzoeken wat de beste optie is. Op welke manier kunnen we digitaliseren, wat is daar voor nodig en rechtvaardigt het resultaat de investering die digitalisering met zich meebrengt? Om bovenstaande vragen te beantwoorden is Museum De Lakenhal, in samenwerking met boek- en papierrestaurator Edith Greuter met hulp van Metamorfoze, dit jaar een haalbaarheidsstudie gestart.

14.25 uur Claire Phan Tan Luu, papierrestaurator, adviseur materiële voorbereiding voor digitalisering, Nationaal Archief en Aafke Weller, papierrestaurator, Nationaal Archief (NA)

Ethanol op de lijst van CRM-stoffen – Hoe houden we het veilig?
In 2020 is ethanol toegevoegd aan de CRM-lijst (lijst met kankerverwekkende stoffen en processen). Wat betekent dit voor het restauratie-atelier van het NA waarin gewerkt werd met het oplosmiddel? In het NA werd ethanol veel gebruikt als oplosmiddel voor de lijm hydroxypropylcellulose (Klucel G). Met Klucel G in ethanol kon snel en effectief worden gewerkt, ook met kwetsbare objecten zoals vervilte papieren en objecten met ijzergallusinkt. Ethanol was daarmee vooral bij de materiële voorbereiding voor digitalisering een uitkomst. Hoe is het NA omgegaan met deze nieuwe situatie? Welke aanpassingen hebben we gedaan en welke alternatieve methodes hebben we gevonden? Het grootste deel van deze presentatie willen we besteden aanvragen en ideeën vanuit de zaal. Waar lopen we tegenaan en hoe zien we de toekomst zonder ethanol?

Pauze 14.40-15.15 uur

15.15 uur Francoise Richards, Book and Paper Conservator in private practice and Conservation Lecturer at the University of Amsterdam

Solvent-gels in paper conservation: new solutions to sticky problems
Every library, archive or museum has paper objects repaired with pressure sensitive tape. The tapes’ synthetic adhesives pose substantial problems for the long-term conservation of paper heritage because they generally degrade with time, leaving stains embedded in the paper. Conservators faced with the problem of removing synthetic adhesives from paper often rely on organic solvents. The difficulty resides in selecting the appropriate solvent and application method. In addition to existing treatments, could rigid solvent-gels be used for the conservation of paper objects? This practice-based research on rigid-solvent gels in paper conservation focuses on developing low-toxicity, cheap and versatile solutions easily accessible to conservators in private practice. The presentation concentrates on the formulation of agar-based solvent-gels, and the implementation of efficient paper conservation treatment methods.

15.40 uur Hilde Schalkx, Hoogduin Papierrestauratoren (in opdracht van Het Nieuwe Instituut) 

UPAA-HNI, heat set tissue en Schadeatlas ontwerptekeningen
De afgelopen jaren heeft Hoogduin Papierrestauratoren in samenwerking met en in opdracht van Het Nieuwe Instituut gewerkt aan een Metamorfoze-onderzoek. Dit bestond uit drie onderdelen: de invloed van hitte tijdens het aanbrengen van thermoplastisch reparatiemateriaal op transparant papier, een nieuw model voor het doen van schade-inventarisaties in collecties bouwtekeningen en het ontwikkelen van een Schadeatlas bouwtekeningen en andere ontwerptekeningen. In deze presentatie wordt ingegaan op de resultaten en ontwikkelde hulpmiddelen.

16.10 uur Foekje Boersma, hoofd afdeling Collectiebehoud KB |

Inzicht door klimaatsimulatie: de casus van het nieuwe magazijn voor de KB nationale bibliotheekcollectie
De KB werkt aan een verhuizing van haar gehele collectie naar een nieuw extern magazijn. De ambitie is om een passief magazijngebouw zonder klimaatinstallaties te realiseren, waarin de collectie veilig kan worden opgeslagen. Dit onderzoek faciliteert het krijgen van een beter inzicht in het gehele proces en brengt potentiële uitdagingen tijdig in beeld. Het ondersteunt de uitvoer van deze grote operatie.

16.40 uur Mahsa Nikoufard, and Debayan Paul, both EngD Candidate, Eindhoven University of Technology (TU/e)- Building Performance research group 

A decision support tool for sustainable archives
Preserving paper in archive buildings requires a stable indoor climate, which results in high energy consumption. Achieving optimal conservation of the archival collection, combined with the most energy-efficient form of building and mechanical system design, is a challenge that requires discussions among multi-domain experts. A decision support tool can help conservation experts and building engineers discuss the most critical aspects in the early design stages to arrive at a design in which these two requirements come together.

Borrel 17.00 uur