Nationaal programma voor het behoud van het papieren erfgoed

Website Onsland.nl ontsluit 250.000 bronnen over Nederlands-Indonesische geschiedenis

[ 04 10 2024 ]
Militairen poseren in Kandangan. Uit het foto-album van Hiskia Kobrua, KNIL-militair van 1948-1951. Foto: Indisch Herinneringscentrum / Collectie Hiskia Kobrua.

Op 4 oktober 2024 is Onsland.nl gelanceerd, een website met meer dan 250.000 bronnen over de gedeelde geschiedenis van Nederland en Indonesië. Op de site zijn onder meer gedigitaliseerde archieven, foto's en objecten beschikbaar gemaakt. Deze zijn afkomstig uit collecties van particulieren en uit die van zo'n 65 instellingen, waaronder het Nationaal Archief, het NIOD en het Stadsarchief Rotterdam. De komende jaren zullen daar nog miljoenen nieuwe bronnen aan worden toegevoegd. 

Onsland.nl bevat onderwijsmateriaal, getuigenissen en de mogelijkheid om te zoeken naar de eigen familiegeschiedenis. De site deelt verhalen van verschillende ervarings- en herinneringsgemeenschappen, zoals de Indische, de Molukse, de Chinese en de Papua-gemeenschap. De focus van het gedigitaliseerde materiaal op Onsland.nl ligt op de periode van de Tweede Wereldoorlog, de dekolonisatie en de doorwerkingen daarvan. 

Grote informatiebehoefte 

Onsland.nl voorziet in een grote informatiebehoefte, aldus Yvonne van Genugten, directeur van het Indisch Herinneringscentrum: “De gedeelde geschiedenis van Nederland en Indonesië is lange tijd onderbelicht gebleven. Er zijn bijna 2 miljoen Nederlanders met Indonesische roots of een historische band met het land, die om persoonlijke redenen graag dieper in deze geschiedenis zouden duiken. Maar ook voor algemeen geïnteresseerden en het onderwijs is het goed dat Onsland.nl er nu is. Met de lancering van deze website brengen we de gedeelde kennis van Nederland en Indonesië echt een stap verder.”

Meer collecties gedigitaliseerd 

Het digitaliseringsprogramma Metamorfoze van de KB coördineert het digitaliseren van de bronnen die op Onsland.nl worden ontsloten. Programmacoördinator Louise Rahardjo: “Er zijn drie ronden geweest waarin personen of instellingen met Indische erfgoedcollecties een digitaliseringsaanvraag konden doen. Van tien instellingen zijn de collecties al gedigitaliseerd, wat voor Onsland.nl ruim 1,5 miljoen scans heeft opgeleverd. Op dit moment worden collecties van nog acht verschillende instellingen gedigitaliseerd. Naar verwachting zullen aan het eind van het programma meer dan 4 miljoen scans zijn gemaakt. Onsland.nl zal dus nog verder worden aangevuld.”

De archieven en collecties die in het Programma Indisch Erfgoed Digitaal zijn en worden gedigitaliseerd zijn heel divers. Van grote fotocollecties van het Wereldmuseum Amsterdam tot gemeentelijke archieven van het Zeeuws Archief over Molukse woonorden. Het archief van de Rotterdamsche Lloyd is ooit gesplitst in het papieren archief en in het fotoarchief. Het papieren archief is toen terechtgekomen bij het Stadsarchief Rotterdam en het fotoarchief bij het Maritiem Museum Rotterdam. Beide archieven zijn nu gedigitaliseerd en komen op Onsland.nl weer samen. Denk aan passagierslijsten, logboeken van de schepen, foto’s van havens en gebouwen en natuurlijk ook foto’s onderweg en aan boord.

Een overzicht van de collecties die via het programma zijn en nog worden gedigitaliseerd, is te vinden via Programma Indisch Erfgoed Digitaal

Ons land: Nederland | Nederlands-Indië | Indonesië is ontwikkeld door het Programma Indisch Erfgoed Digitaal, een samenwerking tussen WO2Net, het Indisch Herinneringscentrum en de KB nationale bibliotheek. Het programma wordt gefinancierd door het Ministerie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport.