Nationaal programma voor het behoud van het papieren erfgoed

Wat zijn de effecten van papierconservering?

Causaal diagram

Stel een collectie wordt herverpakt, dan kan dat gevolgen hebben voor de plaatsing van de stukken. Het beïnvloedt het lichten van de stukken voor raadpleging en de hoeveelheid ruimte die het in het depot of magazijn in beslag neemt. Het is maar een voorbeeld van een conserveringsmaatregel die ook invloed heeft op andere processen binnen de organisatie. Of het besluit om een collectie te digitaliseren. In veel gevallen is dat een activiteit van een hele andere afdeling waar de collectiebeheerder dan mee te maken krijgt. 

Om inzicht te krijgen in deze processen is Cristina Duran-Casablancas een onderzoek gestart met conserveringsmanagement als centraal onderwerp. In het kader van het traject Onderzoek papierconservering van Metamorfoze ontwikkelt Cristina een model dat collectiebeheerders kan helpen in hun besluitvorming om wel of niet tot bepaalde conserveringsbehandelingen over te gaan. Hierbij wordt het fysiek beheer van de archieven in de bredere context van de archieforganisatie geplaatst. Zo worden de consequenties van de beslissingen binnen dit proces niet alleen zichtbaar voor het behoud van de collecties, maar ook voor de andere processen binnen de organisatie.

Conserveringsmaatregelen en de gevolgen

Met inbreng van professionals uit het veld is een causaal diagram opgesteld om deze relaties in kaart te brengen. 25 collectiebeheerders, restauratoren en andere professionals, werkzaam in 14 verschillende Nederlandse archieven en bibliotheken, hebben daarvoor deelgenomen aan drie bijeenkomsten. Ze hebben dat benaderd vanuit de bredere context van de archieforganisatie. In het causaal diagram zijn de beslissingen over conserveringsmaatregelen en de gevolgen daarvan weergegeven.

In de tweede fase van het project zal Cristina de variabelen, die tijdens het maken van het causaal diagram zijn genoemd, kwantificeren. Het resulterende mathematisch model zal daarmee inzichtelijk proberen te maken welke conserveringsmaatregelen (onder andere ontzuring, digitalisering of het verlagen van de temperatuur in de depots) bij welk type archieven het meest effectief zijn op korte en lange termijn. Het model zal niet alleen het behoud in acht nemen, maar ook de toegankelijkheid van de archieven en de financiële gevolgen van de verschillende mogelijkheden.

Artikel in Archievenblad

In het Archievenblad (2/2018) schreef Cristina Duran-Casablancas, restaurator bij het Stadsarchief Amsterdam en PhD student aan het Institute for Sustainable Heritage, University College Londen, het artikel: Wetenschappelijk onderzoek naar kansen en valkuilen in archiefbehoud en –beheer.

Poster SEAHA

Bekijk de posterpresentatie van Cristina Duran op het '4th International Conference on Science and Engineering in Arts, Heritage and Archaeology (SEAHA)' op 4-6 juni in Londen. Lees ook het abstract.